ถ้าคุณเพิ่งเริ่มสนใจเรื่องการลงทุน แล้วเห็นคำว่า “เทรดหุ้น” กับ “ซื้อหุ้น” วนอยู่เต็มฟีดไปหมด คุณอาจคิดว่ามันก็แค่สองคำที่เอาไว้เรียกแบบเดียวกัน แต่ในความจริง มันต่างกันแบบ “วันพีซแท้กับวันพีซก๊อป” ต่างกันตั้งแต่กระบวนการ วิธีคิด ความเสี่ยง และคนที่ “ได้” กับคนที่ “โดน” ก็คนละกลุ่มเลยด้วยซ้ำ
การเทรดหุ้นที่หลายคนกำลังเล่นอยู่ตอนนี้ บางทีมันไม่ใช่ตลาดหุ้นของจริงด้วยซ้ำ มันคือแพลตฟอร์มจำลอง ที่ให้คุณทายกราฟว่าราคาจะ “ขึ้นหรือลง” ในอีก 30 วินาที แล้วถ้าทายถูกก็ได้เงิน ถ้าทายผิดก็เสียหมด แบบนี้มันคือการพนันออนไลน์ดี ๆ นี่เอง ไม่มีหุ้นให้คุณถือ ไม่มีชื่อคุณในโบรคเกอร์ ไม่มีงบการเงิน ไม่มีปันผล ไม่มีสินทรัพย์อะไรสักอย่างที่เป็นของคุณจริง ๆ มีแค่แอปในมือ กับเงินที่หมุนเร็วเกินจะตรวจสอบได้ บางแอปสร้างขึ้นมาแค่เพื่อหลอกโอนเงิน หรือเป็นเครื่องมือของขบวนการฟอกเงิน ที่ใช้บัญชีของคุณเป็นตัวกลางรับเงินจากเหยื่อ แล้วโอนออกแบบไม่ต้องมีหลักฐาน—คุณกลายเป็นบัญชีม้าโดยไม่รู้ตัว และแน่นอน คุณคือคนที่โดนหมายเรียกก่อนใคร
ถ้าคุณซื้อหุ้นผ่านโบรคเกอร์ที่ถูกกฎหมาย อย่างในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย หรือผ่านแอปที่มีใบอนุญาตครบทุกอย่าง เงินที่คุณลงทุนไปจะได้หุ้นจริง ๆ มาอยู่ในชื่อของคุณ คุณคือผู้ถือหุ้นของบริษัทนั้น มีสิทธิ์ได้รับปันผลตามสัดส่วน และถ้าราคาหุ้นขึ้นในระยะยาว คุณก็สามารถขายทำกำไรได้ อันนี้เรียกว่า “การลงทุน” ไม่ใช่การ “เดา” ว่ากราฟจะสูงหรือต่ำใน 5 วินาทีแบบในแอปปลอม ๆ เพราะทุกบาทที่คุณได้มีที่มา มีระบบรองรับ และสำคัญที่สุดคือ “คุณสามารถพิสูจน์ความเป็นเจ้าของได้”
สิ่งที่ทำให้สองอย่างนี้แตกต่างกันสุดขั้วคือ “มีของจริงอยู่ไหม” ถ้าคุณซื้อหุ้นในระบบจริง คุณมีหุ้น คุณมีชื่ออยู่ในรายงานผู้ถือหุ้น คุณได้ปันผล และคุณจะได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายหลักทรัพย์ แต่ถ้าคุณเล่นกับแอปที่ไม่รู้ว่าตั้งอยู่ประเทศไหน ถ้าคุณเติมเงินเข้าระบบแล้วไม่มีเอกสารอะไรเลย ไม่มีใบบอกยอด ไม่มีใบถือครองหุ้น ไม่มีเลขบัญชีบริษัท ไม่มีแม้แต่เจ้าหน้าที่ให้โทรหา คุณคือเหยื่อของธุรกิจสีเทาโดยสมบูรณ์ แพล็ตฟอร์มพวกนี้ไม่ต่างอะไรจากแก๊งคอลเซนเตอร์ เพียงแต่มันใช้หน้าตาการลงทุนมาบังหน้า หลอกลวงให้คุณโอนเงินเข้ามา แล้วเอาไปหมุนต่อในขบวนการฟอกเงินแบบเนียน ๆ
มันคือ ธุรกิจสีเทา ที่อาจพาคุณไปนั่งในห้องขังแทนเจ้าของระบบ…ที่ไม่มีใครเคยเจอตัวจริงแม้แต่คนเดียว