คุณอาจเคยเห็นภาพการ์ตูนหน้าตาประหลาด ๆ ที่ขายกันในราคาเป็นล้าน แล้วนั่งงงว่ามันแพงเพราะอะไร คนที่ซื้อจริง ๆ มีอยู่ไหม หรือแค่อุปโลกน์กันขึ้นมา แล้วคุณก็เลื่อนผ่านไป เพราะคิดว่าไม่เกี่ยวอะไรกับชีวิต แต่ความจริงก็คือ แก๊งฟอกเงินใช้ NFT พวกนั้นหมุนเงินผิดกฎหมายจนกลายเป็นเงินสะอาดแบบไม่มีใครตามรอยได้เลย พวกมันแค่สร้างภาพปลอม ๆ แล้วเอาบัญชี A ตั้งขาย จากนั้นใช้บัญชี B (ที่ตัวเองก็ถือ) ซื้อไปในราคาหลายล้าน แล้วประกาศว่า “นี่คือรายได้จากการขายงานศิลปะ” ฟังดูสะอาดไหม? สะอาดจนสรรพากรยังไม่กล้าถาม เพราะมันถูกกฎหมายในรูปแบบที่ไม่มีใครจับได้ แล้วถ้าคุณบังเอิญเป็นคนที่ช่วยมัน “สร้างระบบ ซื้อ-ขาย” หรือเป็นคนกลางให้พวกมันแค่ครั้งเดียว คุณก็อยู่ในขบวนการฟอกเงินเรียบร้อยแล้ว
คนทั่วไปใช้คริปโตเพื่อเก็งกำไร แต่พวกมันใช้คริปโตเพื่อ “ลบเส้นทางเงิน” แบบมืออาชีพ เงินสดก้อนใหญ่จากธุรกิจสกปรกสามารถเปลี่ยนเป็นเหรียญคริปโตได้ในไม่กี่คลิก ไม่ต้องมีชื่อจริง ไม่ต้องมีบัญชีธนาคาร แล้วแยกเงินนั้นไปไว้ในกระเป๋าเงินดิจิทัลเป็นสิบ ๆ ใบ โอนกลับไปกลับมาเหมือนลมหายใจของนักมายากล เสร็จแล้วพวกมันก็แปลงเงินพวกนี้กลับมาเป็นเงินสดหรือสินทรัพย์จับต้องได้ เช่น รถยนต์ บ้าน หรือเอาไปจ่ายเงินในแพลตฟอร์มที่รองรับคริปโต คุณคิดว่าแพลตฟอร์มที่คุณเคยซื้อของหรือเคยเทรดเหรียญเล็ก ๆ ในมือถือ อาจมีเงินผิดกฎหมายแฝงอยู่เป็นพันล้านแบบที่คุณไม่มีวันรู้เลยก็ได้ เพราะคริปโตไม่จำเป็นต้องมีคนถือบัตรประชาชน ไม่ต้องมีเอกสารอะไรทั้งนั้น และเมื่อไม่มีใครรู้ว่าเงินมาจากไหน มันก็ไม่มีใครรับผิดชอบ และแน่นอน…ไม่ใช่พวกมัน แต่คุณนี่แหละที่อาจติดร่างแหไปด้วย ถ้าคุณเผลอรับเหรียญมาจากบัญชีที่ถูกใช้หมุนเงินในระบบของพวกมัน
นี่คือเวอร์ชันอัปเกรดของธุรกิจสีเทา ที่คุณไม่มีวันเห็นด้วยตาเปล่า คุณเดินผ่านตึกที่ติดป้ายบริษัทหรู ๆ ใจกลางเมือง มองเข้าไปเห็นโต๊ะเก้าอี้เรียบร้อย แต่ไม่มีคน ไม่มีเสียง ไม่มีอะไรเกิดขึ้น นอกจากธุรกรรมที่หมุนผ่านบัญชีธนาคารของบริษัทนั้นวันละหลายสิบล้าน นี่คือบริษัทที่ตั้งขึ้นมาโดยไม่ขายของจริง ไม่มีพนักงาน ไม่มีสินค้า มีแค่กระดาษกับชื่อจดทะเบียนไว้ให้ดูถูกต้อง แล้วทำเอกสารหลอกกันไปมา เช่น บริษัท A ออกใบแจ้งหนี้ให้บริษัท B แล้วบริษัท B ก็โอนเงินให้บริษัท C แล้ว C ก็วนกลับมาโอนให้ A อีกที โดยทั้งหมดคือบริษัทในเครือเดียวกันของขบวนการฟอกเงิน ถ้าคุณเคยรับเงินจากบริษัทแปลก ๆ แบบนี้ โดยไม่รู้ว่าทำธุรกิจอะไร ไม่เคยเห็นของที่ซื้อขายกันจริง ๆ หรือแม้แต่เคยเป็นลูกจ้างบริษัทแบบนี้ โดยไม่รู้ว่าตัวเองทำงานอะไรอยู่ คุณอาจเข้าไปอยู่ในห่วงโซ่ฟอกเงินโดยไม่รู้ตัว
ฟังดูเหมือนหนัง แต่ทั้งหมดคือเรื่องจริงที่กำลังเกิดขึ้นแล้วในประเทศไทย—เครือข่ายฟอกเงินสมัยใหม่ไม่ได้พึ่งแค่บัญชีม้าอีกต่อไป มันใช้เทคโนโลยี ใช้ช่องโหว่ของระบบเศรษฐกิจดิจิทัล ใช้ธุรกิจสีเทาที่ไม่สามารถพิสูจน์อะไรได้ เพื่อหลอกลวงทุกคนว่า “เงินนี้สะอาด” ทั้งที่มันไม่ได้ใกล้คำว่าสะอาดเลยแม้แต่นิดเดียว และเมื่อมันต้องการ “แพะ” คนที่มันจะโยนความผิดให้ก็คือ “คนธรรมดา” ที่คิดว่าเรื่องพวกนี้ไม่เกี่ยวกับตัวเอง